Stap 3: Neem reacties waar, en analyseer

• Neem de tijd voor goed waarnemen.
• Hanteer een open houding (wees een OEN: open, eerlijk, nieuwsgierig).
• Kijk zakelijk en feitelijk.
• Stel oordeel zoveel mogelijk uit.
• Wees terughoudend met snelle eigen interpretaties (jumping to conclusions).

• Gebruik LSD: luisteren, samenvatten, doorvragen.
• Vraag door om ontbrekende of extra informatie boven tafel te krijgen, verzamel genoeg materiaal.
• Check hiermee je voorlopige interpretaties: éérst de feiten boven tafel krijgen, daarna analyseren, en pas daarna (in stap 4) feedback geven.

• Wíe is er vooral aan het werk: jij als docent, of de leerlingen?
• Wat gebeurt er in de klas: zijn leerlingen ‘lekker bezig’ of zijn ze hard aan het nadenken? (‘lekker bezig zijn’ zegt niets over de leeropbrengst: poor proxies for learning).
• Zijn leerlingen over de góede dingen aan het nadenken? (de leeractiviteit zou een observeerbare reactie op moeten leveren).
• Het gaat er dus niet om of de taak ‘af’ is (‘vastgelopen maar echt nagedacht’ is veel beter dan ‘zonder nadenken taak voltooid’).
• Is de ‘time on task’ maximaal (of gaat er veel tijd verloren aan secundaire bezigheden)?

• Is de taakbelasting te laag, te laag, of precies goed? Aan welk feitelijk gedrag zie je dit?
• Veel leerlingen voelen zich het prettigst bij een iets te lage taakbelasting en blijven daar dan hangen (maar leren niets meer bij), check dit dus zorgvuldig.
• Andere leerlingen overschatten zichzelf (en lopen daarna vast in een te moeilijke opdracht).
• Klopt het tempo (de beschikbare tijd) bij de taakbelasting van de opdracht?

• Check feitelijk a.d.h.v. de succescriteria.
Leerdoel bereikt = voldaan hebben aan àlle succescriteria.
• Wie heeft leerdoel nog níet bereikt, en om hoeveel leerlingen gaat het? Dit bepaalt voor een groot deel de vervolgacties!
• Wie heeft leerdoel al wel bereikt?

• Wat zeggen deze observaties over:
– deze leerling (pas op voor fundamentele attributiefout en self serving bias),
– deze klas,
– de effectiviteit van deze leeractiviteit / deze leerroute,
– de effectiviteit van de eerder gegeven feedback,
– je voorbereiding, uitleg en uitvoering van deze activiteit (pas op voor self serving bias),
– en je interactie met je leerlingen?

• Bij een vlotte opeenvolging van (kleinere) activiteiten is soms geen expliciete feedback nodig, ga dan direct door naar stap 5 (Bepaal de volgende stap).
• Vaak is het zinnig om wel feedback aan de leerling of aan de klas te geven, ga dan door naar stap 4 (Geef feedback).
• Sla feedback niet te snel over! In geval van twijfel, ga naar stap 4, en geef heel korte feedback.